پامپ و دامپ ( Pump and dump )
پامپ و دامپ (pump and dump) اصطلاحی در بازار ارزهای دیجیتال است که به طرحی اشاره دارد که تلاش می کند از طریق توصیه های مبتنی بر اظهارات غلط، گمراه کننده یا بسیار اغراق آمیز، قیمت سهام را افزایش (یا کاهش) دهد. عاملان این طرح از قبل جایگاه تثبیت شده ای در سهام این شرکت دارند و پس از آنکه هیاهوی تبلیغاتی منجر به افزایش قیمت سهام شد، موقعیت های خود را می فروشند. این عمل براساس قانون اوراق بهادار غیرقانونی است و می تواند منجر به جریمه های سنگین شود.
طرح های پامپ و دامپ به طور سنتی از طریق تماس تلفنی انجام می شد. اما با ظهور اینترنت، این عمل غیرقانونی شیوع بیشتری پیدا کرده است. کلاهبرداران با ادعای داشتن اطلاعات داخلی مبنی بر اینکه تحول منجر به اوج گرفتن قیمت سهام خواهد شد، پیامهایی را به صورت آنلاین ارسال می کنند تا سرمایهگذاران را برای خرید سریع سهام فریب دهند. به محض بیشتر شدن خریداران، متخلفان سهام خود را می فروشند و باعث می شوند قیمت به طرز چشمگیری کاهش یابد. سپس سرمایه گذاران جدید پول خود را از دست می دهند.
در این نوع اهداف معمولاً سهام خرد و کوچک را هدف قرار می گیرد. به دلیل جریان کم این نوع سهامها، تعداد خریدار جدید زیادی برای بالا بردن قیمت سهام لازم نیست و بنابرین کار آنها ساده تر می شود. بهتر است سرمایه گذاران همواره به اصل هیجانی عمل نکردن، توجه داشته باشند و سعی کنند در مواقع حساس و پیشنهادهای اینچنینی احساسات خود را کنترل کرده و با منطق و تحلیلها تصمیم بگیرند. (سبزآبی خواندن این مقاله را در این زمینه به شما پیشنهاد میدهد)
نکته قابل توجه در مورد پامپ و دامپ این است که هم فرایند پامپ (یا بالابردن تصنعی قیمت یک ارز) و هم فرایند دامپ (پایین آوردن تصنعی قیمت یک ارز) میتواند با توجه به بازیگرانی که در این زمینه فعالیت میکنند، چند دقیقه چند ساعت چند روز و حتی چند ماه طول بکشد. این پدیده قطعا در هر بازار اقتصادی وجود دارد و یک سرمایه گذار باهوش باید خود را برای این شرایط آماده کند.
مطالعه ای در سال ۲۰۱۸ در زمینه ی بررسی طرحهای پامپ و دامپ انجام شده است (+) که در آن محققان بیش از ۳۷۰۰ پیام و سیگنال مختلف پامپ را که در ماههای ژانویه و ژوئن ۲۰۱۸ در دو صفحه محبوب در زمینه ارز دیجیتال تبلیغ شده است، شناسایی کردند که باعث ترغیب سرمایه گذاران به خرید کوینهای خاص شده بودند.